De burgerwindcoöperatie heeft vanaf de start de ambitie gehad om, naast de windparken, ook andere duurzame projecten in West-Betuwe te ontwikkelen. Het plan voor het voedselbos is na enkele jaren van overleg en voorbereiding, in de fase gekomen dat het tijd werd voor een kartrekker. Een professional die de realisatie voor zijn of haar rekening kan nemen. Die kartrekker heeft Betuwewind gevonden in Gerdien Dijkstra (47), die na haar studies biologie en milieukunde in Utrecht alweer 20 jaar in het centrum van Culemborg woont. En deels in haar ‘tiny house’ op de Karekiet in Buren. Een locatie met uitzicht op Windpark Avri, en op steenworp afstand van het beoogde perceel voor het voedselbos.


Ambitie
Betuwewind wordt met dit perceel gelijk ontwikkelaar en beheerder van één van de grootste voedselbossen van ons land. Het terrein is 10 hectare, de meeste voedselbossen, vaak particulier initiatief, zijn meestal maximaal 2 hectare groot. Gerdien Dijkstra: “Met dit bos willen we laten zien dat het mogelijk is om op een alternatieve manier grootschalig duurzaam voedsel te produceren.” Dijkstra is sinds een paar weken aan de slag. “Toen ik de vacature zag, stond daar voor mijn gevoel mijn naam boven. Ik ben in 2019 voor mij zelf begonnen zodat ik passie voor duurzame lokale landbouw kon gaan combineren met mijn plezier in het regelen van complexe projecten. Op die manier heb ik eigenlijk van mijn hobby mijn werk gemaakt. Ik ben sinds een aantal jaren vrijwilliger & bestuurslid voor Stadsboerderij Caetshage in Culemborg. En ik ben superblij dat ik nu het voedselbos voor Betuwewind mag gaan regelen.”

Levensvatbaar
Dijkstra is ambitieus met haar plannen voor het voedselbos. “Betuwewind heeft een locatie, een pachtovereenkomst, een enthousiaste werkgroep, een enthousiast bestuur en enthousiaste leden. Alle seinen staan op ‘groen’. Aan mij nu de schone taak om nog voor de zomer met een Voedselbos-businessplan en een uitgewerkt aanbod voor (potentiële) leden en samenwerkingspartners te komen. Uit dit plan moet blijken of het alle ideeën levensvatbaar zijn, de seinen dus op groen blijven en we een ledenwerfcampagne kunnen starten.

Partner
Eén van de beoogde samenwerkingspartners is Stichting Voedselbosbouw. Deze stichting levert kosteloos ondersteuning bij het ontwerpen en aanleggen van grote voedselbossen. Zij zijn echt experts op het gebied van inrichten en ‘bouwen’ van een voedselbos. Op hun beurt is het voedselbos van Betuwewind ook heel interessant voor deze stichting. Een voedselbos op deze schaal is best experimenteel, er is nog weinig over bekend. Voedselbosbouw heeft de ambitie om 150 hectare in een agrarisch verdienmodel te hebben in 2023. Dan zouden de 10 hectare van Betuwewind lekker aantikken. “Hoe mooi zou het voor deze regio zijn om over een aantal jaar de wereld te kunnen laten zien dat het rendabel is om een grootschalig voedselbos te hebben”, aldus Gerdien Dijkstra. Naast dat ze fanatiek is in haar werk als projectleider is zij ook fanatiek in de sport. Sportklimmen is één van haar hobby’s, maar vlak haar passie moestuinieren niet uit.

Betrokken
Graag stelt Gerdien zich even voor tijdens de Algemene ledenvergadering van Betuwewind op maandag 19 april, aanvang 19.30 uur en online. Via de nieuwsbrief en de website houden we leden en niet-leden die willen meedoen met dit initiatief op de hoogte. Heb je in de tussentijd vragen over het voedselbos, wil je structureel meedenken of -helpen, mail dan naar gerdien.dijkstra@betuwewind.nl.

“Het lijkt soms verleidelijk om te kiezen voor lagere windmolens”. Aldus Matthijs Oppenhuizen, Omgevingsmanager wind- en zonneparken bij Pure Energie. Pure Energie is een van de mede-eigenaren van Windpark Deil. Hij legt uit waarom een hogere windmolen beter is. “Ten eerste bestaat die keuze eigenlijk helemaal niet: windmolens moeten door succesvol overheidsbeleid via de SDE++ zo efficiënt mogelijk produceren en dat betekent dat grote windmolens de enige optie zijn. Ten tweede is dat een inefficiënte keuze. Geschikte plekken voor windmolens zijn schaars – op land en zelfs op zee. Als er dan een windmolen kan staan, is het verstandig om te kiezen voor een windmolen die zoveel mogelijk duurzame kWh op die locatie opwekt. Dat betekent een grote windmolen”.

Vergelijking
In Dagblad De Tubantia kun je een artikel lezen over de windmolens die bij Deventer gebouwd moeten worden. En waar de discussie gaat over het plaatsen van kleine molens. Oppenhuizen: “Ter vergelijking: de twee windmolens langs de A1 bij Deventer (ashoogte 85 meter, rotordiameter 92 meter) wekken samen doorgaans per jaar circa 8,5 miljoen kWh op. De windmolens van Windpark Deil langs knooppunt Deil (ashoogte 140 meter, rotordiameter 136 meter) wekken per stuk (!) circa 15 miljoen kWh per jaar op. Dus één windmolen van Deil wekt ongeveer twee keer zoveel op als de twee Deventer windmolens samen”.

Wil je meer hierover lezen? Ga naar het artikel in de Tubantia

Op 19 april as organiseert de Burgerwindcoöperatie West-Betuwe de 16e algemene ledenvergadering. Eind december hebben we een voorlopige datum van 31 maart genoemd voor de volgende ALV. Dit wordt dus nu maandagavond 19 april 2021, aanvang 19.30 uur. Noteer deze datum in je agenda. Gezien de ontwikkelingen rondom corona wordt dit een digitale ledenvergadering. Twee weken voor de ALV versturen we je de officiële uitnodiging en de vergaderstukken per e-mail.

Naast de financiële zaken staan er dan nog meer punten op de agenda, want we gaan door met het samen duurzamer maken van de West-Betuwe.

Duurzaamheidsfonds
Het lijkt erop dat we dit jaar ook geld gaan overhouden voor het Duurzaamheidsfonds. Het bestuur werkt aan een plan om het uitgeven van deze gelden goed te organiseren zodat alle goede projecten in West Betuwe een kans krijgen hieruit een bijdrage te ontvangen. Dit plan ligt ook voor tijdens de ALV.

Belangrijk
Wil je deelnemen aan deze digitale ledenvergadering? Meld je dan uiterlijk 15 april hiervoor aan door een email te sturen naar info@betuwewindl.nl. De stukken voor de vergadering zijn zaterdag 3 april verzonden. We sturen je daarna de inloggegevens toe.

 

Lokaal duurzame energie opwekken is een onderwerp dat leeft in Rivierenland. Dat blijkt uit de resultaten van de Swipocratie enquête van RES Rivierenland, die vandaag bekend werden. Een ruime meerderheid van de inwoners van Rivierenland vindt het belangrijk dat er wordt gewerkt aan het opwekken van duurzame energie in de regio. Daarbij hebben windmolens langs infrastructuur en bij bedrijventerreinen en zonnepanelen op bedrijfsdaken en langs snelwegen de voorkeur. Dit blijkt uit de onlangs regiobrede gehouden enquête over duurzame energie.

2.350 inwoners gaven in januari en februari 2021 hun mening over de opwek van duurzame energie in Rivierenland via Swipocratie. Met deze enquête is getoetst of de mening van de gemiddelde inwoner overeenkomt met de denkrichting van inwoners die meer bij het ontwikkelen van de Regionale Energie Strategie (RES) betrokken zijn geweest. Een soort check dus bij mensen die niet persé veel kennis over de RES of het doorlopen proces hebben.

Swipocratie

Om dit te bereiken kozen we voor de laagdrempelige methodiek, waarbij men binnen enkele minuten op gemakkelijk een mening kan geven; een Swipocratie. Deze swipocratie enquête stond van 22 januari tot en met 14 februari online en werd breed verspreid via sociale media, gemeentelijke websites, plaatselijke kranten en bijvoorbeeld sites van dorpsplatformen. Van de bijna 250.000 inwoners die Rivierenland rijk is, zijn via de advertenties op Facebook en Instagram ruim 80.000 mensen bereikt.

Wat vindt de inwoner van Rivierenland?

Het volledige overzicht van alle vragen en antwoorden staan in de Eindrapportage Swipocratie RES Rivierenland. Daarin staan ook de resultaten uitgesplitst per gemeente. Aan het einde van de enquête werd inwoners de gelegenheid geboden om aanvullende opmerkingen of vragen mee te geven. Ruim 500 mensen maakten van deze mogelijkheid gebruik. De komende tijd besteedt RES Rivierenland aandacht aan de meest voorkomende thema’s die in deze opmerkingen werden genoemd. Betuwewind blijft dit nauwgezet volgen.

Ongeveer een jaar geleden lag Windpark Deil er bij zoals op foto van Jan Bouwhuis. Inmiddels draaien de molens en dus krijgt Betuwewind vaak de vraag òf en wànneer we rendement aan de leden gaan uitkeren over 2020. Het antwoord daarop lijkt simpel, maar is het toch niet. Want dat luidt ‘waarschijnlijk wel, maar we weten nog niet wanneer’.

Stappen
Dit zijn de stappen die we moeten doorlopen om een definitief antwoord te kunnen geven:

Stap 1: Eind februari concept jaarrekening gereed.
Stap 2: Medio maart definitief concept jaarrekening beschikbaar.
Stap 3: Eind maart stuurt Bestuur voorstel tot bestemming van het projectdividend
aan leden.

Het voorstel voor het bestemmen van de inkomsten cq het dividend (de beschikbare kasstroom na voldaan verplichtingen uit exploitatie BV’s) bestaat uit de volgende onderdelen:

  • Bestemming 1: lopende kosten coöperatie op basis van begroting 2021
  • Bestemming 2: toevoeging aan noodzakelijke reserve van de coöperatie (het opvangen van tegenvallers)
  • Bestemming 3: 4% rente voor ledenleningen over 2020
  • Bestemming 4: extra rente voor leden en toevoeging duurzaamheidsfonds

Stap 4: 19 april beslist de Algemene Ledenvergadering (ALV) over het voorstel bestemming dividend.
Stap 5: Na 19 april zo spoedig mogelijk uitbetalen dividend uit de projecten aan coöperatie en uitbetalen rendement aan leden. Onze bank zal voor het eerste toestemming moeten geven. Ze doen dat door onze projecten te beoordelen op de toekomstige liquiditeit. En formeel hebben ze het recht om die toestemming tot 1 juli op te houden. Dat heeft met het onvolledige eerste jaar te maken. In volgende jaren kan dat eerder in het jaar.

Verwachting
De verwachting nu is dat we aan alle voorwaarden van de bank kunnen voldoen en dat het uitbetalen van dividend aan de coöperatie geen probleem is. De verwachting is ook dat we van dit dividend in ieder geval de basisrente van 4% kunnen uitkeren aan leden; dit kan mogelijk meer worden. Hoeveel precies weten we echter pas eind maart. We houden onze leden vanzelfsprekend hierover op de hoogte.

De procedure is afgerond, binnenkort zullen we de nieuwe kartrekker aan u voorstellen!

Betuwewind-werkgroep Voedselbos naar volgende fase

Het idee voor een voedselbos binnen de Burgerwindcoöperatie West-Betuwe (Betuwewind) komt in de planfase. Er is een perceel op het oog van 10 ha dat per 1 januari 2022 gepacht kan worden. Er moet een plan gemaakt worden dat in het voorjaar leidt tot een sluitend businessplan en aan een voorstel voor leden en deelnemers. Dit is nog niet makkelijk, er is nog niet veel ervaring met voedselbossen als alternatief voor gangbare landbouw. Toch moet er een keuze gemaakt worden voor een structuur, een verdienmodel, een investeringsmodel en er moet een beplantingsplan gemaakt worden dat daar bij past.

De werkgroep mist in haar midden nog de ondernemende, inspirerende en leidende kracht om tot een consistent plan te komen en het project op te zetten met respect voor wat er aan ideeën al is en voor de mensen die al betrokken zijn.

  • Daarvoor zoekt Betuwewind een kartrekker, iemand die zich, in deeltijd, gaat bezighouden met het ondernemende aspect van het voedselbos, een bevlogen ondernemer, die met een open maar kritische blik bij de huidige werkgroep aanschuift en met de werkgroep voorbereidingen treft om nog voor de zomer met de werving van deelnemers te kunnen starten en pro-actief contact opneemt met diverse partijen, zoals potentiële afnemers, lokale bestuurders en omwonenden.
  • Ervaring in het ondernemerschap en het opstellen van een ondernemersplan en kennis van agrarische producten zijn niet noodzakelijk, maar wel een pluspunt.

Wij zoeken een persoon die de volgende kwaliteiten met zich meebrengt:

  • Staat open voor/heeft ervaring met een innovatief project als een voedselbos.
  • Kan goed communiceren, zowel mondeling als schriftelijk, intern maar ook extern, richting bestuur en overheden/subsidieverstrekkers.
  • Weet de hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden.
  • Is daadkrachtig en recht voor zijn raap.
  • Weet duidelijke doelen te stellen en hoe daar te komen.
  • Kan mensen en belangen met elkaar verbinden.
  • Beschikbaarheid van ca. 2 dagen per week (op onregelmatig basis).

Beloning
Een redelijke vergoeding op basis van zzp. Een superkans om in een inspirerende omgeving een vernieuwend duurzaam project op te zetten. Mogelijkheid voor een langlopende, parttime rol in dit project.

Solliciteren
Voor vragen kun je contact opnemen met Gerlach Velthoven, directeur Betuwewind, op telefoonnummer 0643026049.
Is deze vacature je op het lijf geschreven? Dan nodigen we je van harte uit om je sollicitatiebrief en cv voor 25 februari te sturen naar gerlach.velthoven@betuwewind.nl.

Gratis perenboom voor Betuwewind-leden? Wie lid is van Duurzaam West-Betuwe of onze Betuwewind-coöperatie kan as zaterdag 6 februari zolang de voorraad strekt een perenboom ophalen. Deze maakt deel uit van een no-waste actie van

Urgenda.

Kom langs op zaterdag 6 februari tussen 13.30 en 16.30 uur bij:

Boomkwekerij Korneland
Erichemsekade 8a
4116 GD Buren

We maken gebruik van een coronaproof drive-through dus waar we je normaal vragen de auto juist te laten staan, is het dit keer gezonder om met de auto te komen.
En wil je ook helpen uitdelen, graag! ?
Kijk voor meer informatie op de webpagina van de coöperatie Duurzaam West-Betuwe: duurzaamwestbetuwe.nl/agenda/gratis-perenboom-uitdeeldag/

Lokale energiecoöperaties van burgers krijgen een steeds belangrijker rol toebedeeld door gemeenten. De bedoeling van het klimaatakkoord is dat burgers en lokale bedrijven voor de helft eigenaar worden van lokaal opgewekte energie. In dat streven kunnen de coöperaties een sleutelrol vervullen, zo wordt gedacht. Inmiddels heeft vrijwel elke gemeente één of meerdere energiecoöperaties, valt op te maken uit de Lokale Energiemonitor die vandaag verschijnt.

De afgelopen jaren is het aantal energiecoöperaties sterk gegroeid. Inmiddels zijn het er 623, met bijna 100.000 leden of deelnemers aan projecten. De coöperaties zetten zich in voor het realiseren van wind- en zonne-energie, en ook steeds vaker voor nieuwe warmtebronnen als alternatief voor aardgas.

Toch is de hoeveelheid energie die wordt opgewekt met coöperatieve molens of zonnepanelen nog klein. Het gaat om 1,6 procent van de totale hoeveelheid zonne-energie in Nederland en 5,7 procent van de windenergie. Volgens onderzoeker Anne Marieke Schwencke, die de Monitor samenstelde, gaat dit in de nabije toekomst veranderen.

Gelijkwaardig

“De huidige projecten zijn ontwikkeld in de tijd voordat het klimaatakkoord de nadruk legde op die 50 procent lokaal eigendom”, zegt Schwencke. Inmiddels stellen steeds meer gemeenten dit als voorwaarde aan bedrijven. “Belangrijk is daarbij wel dat gemeenten zorgen dat burgers meteen vanaf het begin kunnen meepraten, zodat ze een gelijkwaardige positie krijgen ten opzichte van de commerciële ontwikkelaars.”

Als bewoners pas aan tafel komen als de grondcontracten met bedrijven al gesloten zijn, en de gemeente al medewerking heeft toegezegd, word je nooit meer gelijkwaardig, zegt ze. Bewoners zijn doorgaans vrijwilligers en leggen het gemakkelijk af tegen commerciële bedrijven die miljoenen kunnen investeren.

‘Drentse toestanden’

Bij de realisatie van 14 windmolens in de Betuwe vorig jaar waren burgers wel vanaf het begin betrokken. Drie daarvan staan op een gesloten vuilstort en elf langs de A15. Directeur Gerlach Velthoven van energiecoöperatie Betuwewind, ooit begonnen als docent marketing, heeft er inmiddels zijn beroep van gemaakt. In de jaren die aan de plaatsing van de molens vooraf gingen, heeft hij in ieder geval één ding geleerd.

“Als je wilt dat het Klimaatakkoord gaat werken, moet je zorgen dat meteen vanaf het begin bewoners het gezicht van het project worden. Daardoor voorkom je wat wij ‘Drentse toestanden’ noemen.” Hij doelt op de weerstand die er in Drenthe is ontstaan tegen windmolens.

“Dan nog is niet iedereen het ermee eens, maar je bent wel aanspreekpunt voor je omgeving. Je kunt uitleggen waarom het belangrijk is. Nu zijn het vaak grote projectontwikkelaars, die pas later zichtbaar worden voor de omgeving en dat wekt argwaan”, zegt Velthoven. En er is volgens hem nog een reden om er vanaf het prille begin bij betrokken te willen zijn: geld.

Weerstand tegen windmolens

De grootste winst van een windpark wordt gemaakt in de ontwikkelingsfase. Het financiële risico is dan nog het grootst, maar ook de mogelijke winst. “Daarom hadden wij een superhoog rendement in die voorfase, en maken we nu een half tot één miljoen euro winst per jaar, boven op de rente die we aan de deelnemers hebben betaald.”

Maar belangrijker nog dan geld is het meedenken over randvoorwaarden en locaties van duurzame energie, zegt Velthoven. “De Betuwe is een vruchtbaar gebied, daarom zie je hier weinig zonnevelden. Dat is niet altijd gemakkelijk, want ook hier is weerstand tegen windmolens. Maar uiteindelijk vonden de meeste mensen het goed.”

Sowieso zou windenergie de boventoon moeten voeren, vindt Velthoven, omdat het in Nederland ongeveer vier keer zoveel waait als dat de zon schijnt. Bovendien neemt windenergie minder ruimte in. Volgens TNO is er acht hectare aan zonneparken nodig om de opgewekte energie van één windmolen met een vermogen van vijf megawatt te halen.

De samenwerking tussen coöperaties en bedrijven bij windprojecten is nu doorgaans goed, signaleert Velthoven. Maar bij zonne-energie is het een ander verhaal. “Zonneprojecten komen veel sneller tot stand en dan heb je als vrijwilliger nooit hetzelfde tempo als bedrijven.”

Bron: nos.nl