VRAAG & ANTWOORD

De wereld heeft dringend behoefte aan alternatieven voor de gangbare landbouw. Alternatieven die zorgen voor CO2 en stikstof vastlegging in plaats van uitstoot, en die bijdragen aan de biodiversiteit. Voedselbossen produceren voedsel door met de natuur mee te werken, in plaats van er tegenin te gaan. Tijdens de groeiperiode legt een voedselbos CO2 vast, zowel in de bomen/gewassen als in de bodem. Net als elk bos bereikt ook een voedselbos uiteindelijk, na tientallen jaren, een natuurlijk evenwicht waarin opname en uitstoot van CO2 elkaar in balans houden.
Een voedselbos is een landbouwmethode waarbij het draait om het laten groeien van bomen en struiken, waarvan de meesten voedsel produceren. Er worden alleen meerjarige gewassen aangeplant voor dit oogstbos met fruit, noten, eetbaar blad en paddenstoelen. Maar denk bij dit bos ook aan meer dieren en insecten. Alle gewassen en beplanting versterken elkaar. Op termijn kan de opbrengst van een hectare voedselbos groter zijn dan die bij traditionele landbouw.
De ontwikkeling van een natuur-inclusief voedselbos voor lokale, duurzame en gevarieerde voedselproductie, is een experimenteel concept. Natuurontwikkeling en voedselproductie gaan hierbij hand in hand. Betuwewind daagt met dit concept consumenten in en rondom de gemeente West Betuwe uit om zelf mee te denken over de manier waarop voedsel wordt geproduceerd en natuurlijk om een actieve deelnemer te worden.

Burgerwindcoöperatie West-Betuwe is opgericht door betrokken burgers om op democratische wijze een actieve lokale bijdrage te leveren aan een energievoorziening die duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar is. Zodat ook toekomstige generaties kunnen genieten van een gezond en prettig leefklimaat en kunnen beschikken over voldoende noodzakelijke duurzame energie, uit eigen omgeving.
De leden spelen een grote rol in het bepalen van het beleid van de coöperatie. Zij dragen ook zelf bij in de financiering van windparken en kunnen daarbij profiteren van de opbrengsten. De burgerwindcoöperatie is een organisatie, gestoeld op praktisch idealisme, met een gezond gevoel voor rendement en met oog voor mens en natuur. De opbrengsten uit de windmolenprojecten vloeien terug naar de regio en worden ingezet voor lokale duurzaamheidsinitiatieven.
Nu de molens van windparken Avri en Deil draaien, is er ruimte om met andere projecten aan de slag te gaan. Zoals de aanleg van het voedselbos van 11 hectare aan de Tielerweg in Geldermalsen.

Voedselbos Lingehout wordt een combinatie van een agrarisch productief voedselbos met nevenfuncties zoals educatie en recreatie. De totale oppervlakte bedraagt 11 hectare, en het perceel is gelegen aan de Tielerweg in Geldermalsen. Het voedselbos maakt deel uit van het grotere landgoed Groot Westerhout, waar openbare wandelpaden worden aangelegd in het kader van de Natuurschoonwet.
Voedselproductie en natuurontwikkeling (biodiversiteit) zijn even belangrijk in Voedselbos Lingehout en gaan hand in hand. Op het terrein is ook ruimte voor een biologische moestuin/tuinderij zodat er op korte termijn al oogst aan de deelnemers geleverd kan gaan worden. De opbrengsten van het voedselbos moeten binnen 5 jaar de kosten voor o.a. pacht en beheer gaan afdekken, zodat we kostenneutraal kunnen opereren.
Verder komt er op het terrein een multifunctioneel ontmoetingsgebouw (met sanitair) waar activiteiten georganiseerd kunnen worden, war oogst verkocht wordt, en waar de deelnemers elkaar kunnen ontmoeten. Het voedselbos zelf zal niet openbaar toegankelijk zijn, maar wel tijdens evenementen of openingstijden van de oogstwinkel.
De exacte invulling van het voedselbos (verschillende onderdelen, aan te planten soorten bomen, struiken en andere gewassen) wordt in de zomer van 2021 verder uitgewerkt.
Bij het maken van het ontwerp van het voedselbos werken we samen met diverse andere organisaties, zoals Puur Betuws en Stichting Voedselbosbouw Nederland.

Afgelopen zomer hebben we het businessplan en het ontwerp gemaakt en zijn we gestart met het werven van deelnemers. Inmiddels is het businessplan op 29 september ter goedkeuring voorgelegd aan de ALV en is er met grote meerderheid 'voor' gestemd. Per 1 januari 2022 start de pacht van het terrein en wordt begonnen met de aanleg, zoals inrichting van het voedselbos en de eerste aanplant.

• Door deelnemer te worden. Je betaalt dan eenmalig een inleg van 950 euro en wordt hiermee mede-eigenaar van het voedselbos. Deze deelname geeft je het recht om later een wekelijks oogstpakket af te nemen tegen kostprijs (niet verplicht). Ook mag je meedenken over inrichting en ontwikkeling. Lees hier meer over hoe je deelnemer kunt worden. • Zowel deelnemers als niet-deelnemers kunnen vrijwilliger worden in het voedselbos, en bijvoorbeeld meehelpen bij beheer en oogst, of het organiseren van activiteiten. • Als je het voedselbos initiatief financieel wilt ondersteunen, maar je wilt geen deelnemer worden (en later geen oogst afnemen), dan kan je “vriend” van het voedselbos worden en een donatie doen. • Ideeën voor het organiseren van activiteiten (workshops, rondleidingen, educatie, etc.) in het voedselbos zijn ook welkom! Dit is mogelijk vanaf het moment dat het voedselbos van start gaat in 2022. Neem contact op via voedselbos@betuwewind.nl bij interesse

Het ontwerpen en aanleggen van Voedselbos Lingehout kost gedurende 2021 en 2022 ongeveer € 235.000: voor het maken van een ontwerp, inrichting van het terrein, bouw van een schuur en vooral de aanschaf van bomen, struiken en ander plantmateriaal. Dit bedrag wordt opgebracht door uitgifte van aandelen aan deelnemers, en door het bijdragen in geld of natura van onder andere Stichting Voedselbosbouw Nederland, Regionaal Investeringsfonds Fruitdelta, Duurzaamheidsfonds Betuwewind, en Burgerwindcoöperatie West Betuwe. Om deelnemer te worden in het voedselbos, kan door leden van Betuwewind een aandeel worden genomen van ongeveer 950 euro. De definitieve prijs wordt bekend zodra het businessplan in september gereed is. We verwachten ongeveer 150 leden nodig te hebben om de opstartkosten in 2021-2022 te kunnen afdekken. Inmiddels hebben zich meer dan 100 deelnemers aangemeld. Het is mogelijk dat we voor toekomstige investeringen nieuwe aandelen gaan uitgeven. Als het voedselbos namelijk meer oogst gaat opleveren, kan ook het aantal leden toenemen. Als je deelnemer wordt, ben je mede-eigenaar van het voedselbos en mag je meedenken over de ontwikkeling ervan. Je draagt bij aan het verduurzamen van de voedselproductie in de Betuwe, en het ontwikkelen van alternatieven voor de gangbare landbouw. Je hebt daarnaast op het afnemen van een voedselpakket tegen kostprijs. Deelname levert geen financieel rendement op. Voor 1 september 2021 moeten we tenminste 100 intentieverklaringen voor deelname ontvangen hebben, zodat we tijdens de ALV van Betuwewind aannemelijk kunnen maken dat er een goed verdienmodel achter onze plannen zit. Lees hier meer over wat het betekent om deelnemer te worden, en hoe je je kunt aanmelden.

Een voedselbos is bij uitstek een vorm van landbouw die -in theorie- veel klimaatbestendiger is dan traditionele (intensieve) landbouwvormen: een voedselbos legt netto zowel stikstof als koolstof vast, en is beter bestand tegen weersinvloeden doordat de opzet zo dicht mogelijk een natuurlijke ecosysteem benadert. Hoe dit zich in de praktijk gaat bewijzen is uiteraard nog afwachten. Voedselbos aanleg en exploitatie is voor gematigde klimaatzones een nieuwe ontwikkeling, waarvan pas in de komende jaren de resultaten zichtbaar zullen worden. Meer informatie over de achtergronden van voedselbosbouw is onder andere te vinden bij Stichting Voedselbosbouw Nederland, die ons gaan helpen bij het maken van een ontwerp en inrichtingsplan: https://www.voedselbosbouw.org/artikelen

We streven naar volledig biologisch beheer van het voedselbos, volgende de principes van Stichting Voedselbosbouw Nederland. Ook wordt biologisch plantmateriaal en zaden gebruikt. Indien wenselijk zullen we een biologisch SKAL voor de voedselproductie van het voedselbos gaan aanvragen.

Neem dan contact met ons op via voedselbos@betuwewind.nl