Zaterdag 18 februari kwamen ruim 40 leden van Betuwewind bij elkaar om samen na te denken over de strategie van Betuwewind op het gebied van energie. Hoe gaan we onze (beperkte) middelen inzetten voor de versnelling die nodig is? Samen met partners in de regio is het belangrijk dat we ons geld, netwerk, kennis en ‘handjes’ zo slim mogelijk inzetten om maximaal impact te hebben op die versnelling.

Als inleider was Hans-Peter Oskam gevraagd om vanuit landelijk perspectief zijn visie te geven. Hans-Peter is directeur van Netbeheer Nederland. Hij begon zijn verhaal met een hart onder de riem te steken. Hij was 10 jaar geleden in een andere rol al betrokken bij de eerste stappen van Betuwewind en vindt het fantastisch wat er gerealiseerd is. Afgelopen week had hij nog koffie gedronken met minister Jetten die spontaan over ons laadplein begon omdat hij dat zo’n bijzondere ontwikkeling vindt. En zo wordt Betuwewind vaker aangehaald als mooi voorbeeld hoe lokale gemeenschappen de energietransitie kunnen versnellen.

Ontwikkelingen & belemmeringen
Hans-Peter moedigde ons aan om vooral de ambitie hoog te houden vanwege drie grote ontwikkeling die de komende 7 jaar tot 2030 worden uitgerold:

1. Er is in de strategie van Nederland en Europa 10 keer zo veel productie van biogas nodig. De partijen die hier nu op inspelen, verdienen veel geld terwijl juist ook lokale projecten kunnen bijdragen, zeker ook in de beeldvorming van wat ‘goede’ en ‘slechte’ biomassa is.
2. De benodigde toename van zonne-energie speelt een grote rol, dat moet de komende vier jaar nog 4 keer zo veel worden als dat we nu hebben. Die hoeveelheid kan in het huidige systeem niet aangesloten worden, omdat de kabels niet snel genoeg kunnen worden aangelegd. Het is dus net zo belangrijk om te werken aan lokaal en direct gebruik van zonne-energie. Dat kan met opslag (ook in warmte), vraagsturing, waterstofproductie etc. en zou door Betuwewind heel goed kunnen worden opgepakt met consumenten en bedrijven in de regio.
3. Het is ook belangrijk om op grotere schaal te werken aan opslag en buffering van energie, bij grootschalige opweklocaties en bij bedrijven, dat kan in de vorm van stroom, warmte en andere opslagmedia zoals waterstof.

Als belemmeringen waarom bovenstaande niet snel genoeg gaat, noemde hij ‘handjes’ (de netbeheerders hebben samen 13.000 vacatures op 18.000 medewerkers), geld, vergunningen en procedures. En dit heeft natuurlijk allemaal te maken met politieke keuzes. Om die te beïnvloeden is er kennis en urgentie nodig en concrete voorbeelden die laten zien dat het kan.

Aan de slag
Na deze inspirerende inleiding gingen de leden aan de slag met de thema’s: productie, transport, handel en consumptie van energie. Wat zijn de belemmeringen, waarom doen we nog niet voldoende om de omslag te maken en daarmee de opwarming te stoppen?

Antwoorden hierop vanuit de deelnemers en hun ideeën lees je in het uitgewerkte verslag van deze dag. 

We kunnen de verandering van het energiesysteem echt versnellen door aan de slag te gaan met opslag, buffering en direct gebruik van duurzaam opgewekte energie. Hiermee wordt het mogelijk meer directe prijsafspraken te maken tussen opwekkers en gebruikers van energie. Dat kan prijszekerheid en dus rust in de markt brengen en de voordelen van lokale opwek ook lokaal ten goede laten komen.

Door dit goed aan te pakken kunnen we beleidsmakers overtuigen dat er meer lokale opwek nodig is en dat daar ruimte voor moet worden gemaakt en we kunnen zorgen dat er kabelruimte vrij komt om het elektrificeren mogelijk te maken, ook bij bedrijven.

Tot slot was er een grote roep om meer communicatie en gaven de deelnemers onder andere aan dat leden graag meer en vaker betrokken worden bij de ontwikkelingen. Wordt vervolgd dus.

Op 4 februari is er ook een Meedenkdag Landbouw en Natuur geweest. Je leest er hier meer over. 

De directie gaat de opbrengst van deze meedenkdag ook verwerken in de strategie die tijdens de ALV op 1 april a.s. aan de leden wordt voorgelegd. Meer info over de ALV en aanmelden via onze website.

Op zaterdag 1 april organiseren we onze volgende Algemene Ledenvergadering. Het belooft een feestelijke dag te worden met een gevarieerd programma: voor elk wat wils.

Het begint al met de locatie: Theater Agnietenhof in Tiel. Van zo’n locatie mag je iets verwachten, dus reken op ’theatraal vermaak’.  Met onze windmolens hebben we het afgelopen jaar veel geld verdiend. Hiervan hebben niet alleen deelnemers geprofiteerd, maar ook een groeiend aantal duurzame projecten die zich tijdens de ALV op de ‘Duurzaamheidsmarkt’ in de foyer zullen presenteren.

Programma

11.30 – 18.00 uur
Duurzaamheidsmarkt in de foyer.

12.00 – 12.30 uur   
Workshop en vegetarische lunch. Je kunt je aanmelden voor de workshop voor nieuwe leden over Betuwewind; waar komen we vandaan, wat willen we bereiken en hoe willen we dat doen? Ook leden die al langer lid zijn, zijn natuurlijk van harte welkom.

12.30 – 14.30 uur   
ALV in de kleine theaterzaal.

14.30 – 15.30 uur   
Pauze met koffie/thee en lekkers.

15.30 – 16.15 uur   
Theater Piepschuim treedt voor ons op.

16.15 – 18.00 uur 
Borreltijd. We praten na met een drankje en een hapje.

17.30 uur
Uitreiking van de Jaap van der Velden Award.

“Op deze dag zullen we onder de duurzaamheidsfondsprojecten een Jaap van der Velden Award uitreiken van € 5000,- voor het meest innovatieve project. Jaap was nauw betrokken bij de oprichting van het fonds maar is helaas vorig jaar overleden. Om zijn bijdrage en herinnering te eren hebben we deze award in het leven geroepen. De aanwezige leden gaan de keuze maken tijdens de markt dus ook dat is een leuk onderdeel van het programma.”

Je kunt je aanmelden voor 17 maart via het formulier hieronder:

Tot dan! We kijken er naar uit om jullie weer te ontmoeten.

Bestuur en directie van Betuwewind

Op 23 januari bezocht minister Rob Jetten het Smart Technology Centre (S-TEC) Rivierenland om zich te laten informeren over wat er in regio Rivierenland gebeurt om de energietransitie te versnellen.

S-TEC is daarvoor een hele geschikte locatie omdat hier wordt gewerkt aan de realisatie van meer energie neutrale huizen en gebouwen in Rivierenland, door alle onderdelen en betrokken partijen onder een dak samen te brengen: van biobased bouwmaterialen tot opleidingsplekken. Samen belemmeringen aanpakken én daarbij genoeg vakkrachten opleiden die in de regio aan de slag gaan met de energietransitie.

De minister was onder de indruk: “Ik prijs het initiatief dat hier in Rivierenland genomen is door alle relevante partijen bijeen te brengen onder een dak. Ik vind het een mooi regionaal initiatief dat landelijk navolging verdient!”

Gerlach Velthoven van Betuwewind en Tom Rensen  van Mekante Diek waren er bij om de minister te vertellen over hun wereldprimeur: het snellaadplein WattHub voor vrachtwagens en zwaar materieel dat op dit moment gebouwd wordt in Geldermalsen. Op deze manier wordt het mogelijk de dijkverzwaring tussen Tiel en Waardenburg geheel elektrisch uit te voeren.

Ook deed Gerlach Velthoven een appèl op de minister om energiecoöperaties te verankeren in de nieuwe stroom- en warmtewet: “een volwaardige rol van energiegemeenschappen in de wet kan ons enorm helpen om te groeien en positie in te nemen. Daarmee kunnen we voorop blijven lopen in duurzame productie, innovatieve distributie en lokale opbrengst”.

Onze twee windmolenparken, bij Knooppunt Deil en bij de AVRI Geldermalsen, hebben afgelopen jaar zo’n 5 miljoen euro winst opgeleverd. Dat is ruim drie keer meer dan begroot. Ondanks dat het minder waaide dan vooraf ingeschat en diverse storingen.

In 2022 hebben onze windturbines met 10 procent minder wind, 20 procent minder stroom geleverd. Maar daar staat een hoge winst tegenover vanwege de hoge stroomprijs en de meeropbrengsten investeren we grotendeels in duurzame initiatieven, onder andere via het omgevings- en duurzaamheidsfonds.

Hoe zag 2022 er uit?

Normaal gesproken rekent Betuwewind op ongeveer 1,5 miljoen euro winst per jaar. In 2021 was dat zelfs 3 miljoen euro. De winst uit de turbines had dit jaar op maar liefst 9 miljoen euro uit kunnen komen als er geen storingen waren geweest en het net zoveel had gewaaid als tijdens het langjarig gemiddelde.

Wat de wind betreft viel 2022 dus tegen. Windturbinebeheerders schatten vooraf in wat een realistische windopbrengst qua megawattuur is. Zo ook Betuwewind. De drie exemplaren op het Avri-terrein bleven 11 procent op het gemiddelde achter. De vier exemplaren nabij Knooppunt Deil draaiden 7 procent minder dan was verwacht. Het verschil in windvang zit hem vermoedelijk in de hoogte: bij de Avri is de tiphoogte 120 meter, bij Deil is dat 140 meter. En hoge molens vangen nu eenmaal meer wind.

De turbines bij Knooppunt Deil hadden veel last van storingen. Vooral een kapotte lager zorgde maandenlang voor problemen waardoor er uiteindelijk 16 procent minder elektriciteit werd opgewekt.

De totale opbrengst in cijfers
Op het Avri-terrein is in 2022 door drie molens 30.309 megawattuur aan windenergie geproduceerd. De vier Betuwewindturbines bij Knooppunt Deil waren goed voor 43.391 megawattuur aan schone energie.